Меѓународниот институт за анализа на применети системи (IIASA) спроведе детална проценка на емисиите на загадувачи во воздухот и нивните потенцијални намалувања во шест економии од Западен Балкан, како дел од проектот EU4Green.

Користејќи го својот напреден модел GAINS (Greenhouse Gases and Air Pollutant Interactions and Synergies), IIASA помогна да се проценат сегашните и идните емисии на загадувачи на воздухот и да се истражат потенцијалните стратегии за нивно намалување. Овој модел е сигурна алатка за Европската комисија и другите меѓународни организации во развојот на ефективни политики за квалитетот на воздухот и климата.

Заеднички консултативни состаноци

Заедно со тимот на EU4Green, IIASA одржа шест онлајн консултативни состаноци за да ги спореди проценките за емисиите на моделот GAINS со податоците пријавени од секоја земја. Целта беше да се обезбеди точност и веродостојност на податоците, земајќи ги предвид различните фактори како што се употребата на гориво и постоечките мерки за контрола на загадувањето.

Развивање на обврски за намалување на емисиите

Со подобрените податоци, IIASA разви прелиминарни обврски за намалување на емисиите (ERCs) за загадувачи како што се SO2, NOx, PM2.5, NH3 и NMVOCs за секоја земја. Овој пристап е усогласен со оној што го применува Европската комисија за дефинирање на националните обврски за намалување на емисиите до 2030 година за земјите-членки на ЕУ. Целта е да се намали бројот на предвремени смртни случаи предизвикани од загадениот воздух во регионот за 50% до 2030 година (во споредба со 2005 година), во согласност со пошироките еколошки цели на ЕУ.

Целта за намалување од 50% е поставена за целиот регион на Западен Балкан, а методот за оптимизација GAINS идентификува конкретни мерки во секоја економија кои заедно ја постигнуваат целта на најисплатлив начин. Примери за овие конкретни мерки вклучуваат: почисти котли во домаќинствата, чистење на димни гасови во индустријата и ефикасна примена на минерални ѓубрива. Резултатите од моделирањето ја нагласуваат важноста на регионалната соработка – додека намалувањето од 50% во споредба со 2005 година е технички изводливо за целиот регион на Западен Балкан, намалувањето на предвремените смртни случаи не може да се постигне за 50% во секоја економија поединечно.

Со развивање на ERC базирани на наука и подобрување на квалитетот на податоците, оваа иницијатива ја поставува основата за значителни подобрувања во квалитетот на воздухот и јавното здравје.

Континуираната соработка и споделување податоци ќе бидат клучни за постигнување на овие амбициозни цели и обезбедување позелена иднина за регионот.