Në kuadër të vizitës studimore me temë “Mbështetja për Transferimin e Praktikave të Ekonomisë Qarkulluese në Ballkanin Perëndimor”, projekti EU4Green organizoi një vizitë në Agjencinë Austriake të Mjedisit, në Vjenë, duke nxjerrë në pah lidershipin e Austrisë në praktikat e ekonomisë qarkulluese. Përfaqësues nga gjashtë ekonomi të Ballkanit Perëndimor u mblodhën për të mësuar nga përvoja e Austrisë dhe për të eksploruar mënyrat se si këto praktika mund të përshtaten në kontekstet e tyre lokale.

Gjatë tre ditëve, pjesëmarrësit, përfshirë zyrtarë qeveritarë, ekspertë të industrisë dhe profesionistë të mjedisit, shkëmbyen njohuri dhe ide mbi aspektet kryesore të zhvillimit të qëndrueshëm. Vizita vendosi bazat për bashkëpunim rajonal dhe zgjidhje të zbatueshme të përshtatura për nevojat e Ballkanit Perëndimor.

Temat Kryesore të Diskutuara
Pjesëmarrësit u përqendruan në disa fusha kritike të përpilimit dhe zbatimit të ekonomisë qarkulluese:

Prokurimet Publike të Gjelbra
Gerhard Weiner, Drejtor i Platformës naBe, prezantoi përpjekjet kryesore të Austrisë për të integruar qëndrueshmërinë në proceset e prokurimeve publike, duke ofruar strategji për praktika miqësore me mjedisin në sektorë të ndryshëm.

Përgjegjësia e Zgjeruar e Prodhuesit (EPR)
Andreas Pertl, Drejtor Menaxhues në VKS Verpackungskoordinierungsstelle GmbH, theksoi suksesin e kuadrit të EPR në Austri, duke u fokusuar në rolin e tij në menaxhimin e mbetjeve dhe përgjegjësinë e prodhuesit.

Trajtimi dhe Ripërdorimi i Mbetjeve
Vizitat teknike përfshinë Impiantin e Kompostimit në Lobau, qendrën e përpunimit të mbetjeve ndërtimore të ContraCon dhe dyqanin inovativ të ripërdorimit në Vjenë, 48er-Tandler. Këto vizita demonstruan qasjet praktike të Austrisë për parandalimin e mbetjeve, grumbullimin e veçantë dhe ripërdorimin e qëndrueshëm.

Programet e Parandalimit të Mbetjeve
Claudia Scholz nga Ministria Federale e Austrisë për Veprim Klimatik (BMK) ndau njohuri mbi programin kombëtar të parandalimit të mbetjeve në Austri, duke theksuar strategjitë për reduktimin e mbetjeve ushqimore dhe fushatat e ndërgjegjësimit publik.

Perspektivat e Pjesëmarrësve

Cilat aspekte të praktikave të Austrisë në Ekonominë Qarkulluese i gjetët më të aplikueshme apo frymëzuese për punën tuaj në vendin tuaj?
“Qendrat për mbledhjen e produkteve të vjetra, dyqanet e dorës së dytë në Vjenë dhe fushatat e ndërgjegjësimit publik janë veçanërisht frymëzuese dhe të aplikueshme direkt në kontekstin tonë lokal. Këto nisma kanë potencialin të sjellin përfitime të menjëhershme për komunat dhe komunitetet në Maqedoninë e Veriut. Planifikojmë të punojmë ngushtë me komunat për të përshtatur dhe zbatuar këto praktika,” tha Ana Karanfilova Maznevska, Drejtuese e Departamentit të Mbetjeve në Maqedoninë e Veriut.

Si planifikoni të zbatoni ose përshtatni njohuritë e marra gjatë vizitës studimore për të avancuar iniciativat e Ekonomisë Qarkulluese në kontekstin tuaj lokal?
“Synojmë të trajtojmë këto sfida përmes strategjive politike afatshkurtra dhe afatmesme, si Strategjia e Industrisë 2030, e cila fokusohet në tranzicionin e sektorit prodhues drejt prodhimit të gjelbër. Kjo përfshin zbatimin e strategjive qarkulluese, përdorimin e energjisë së rinovueshme dhe menaxhimin më efikas të burimeve. Nisma si Programi për Mbrojtjen e Konsumatorit dhe përpjekjet legjislative në vazhdim, si rregulloret për mbetjet e ambalazheve, janë gjithashtu thelbësore për avancimin e praktikave të gjelbra,” theksoi Nijazi Shala, një përfaqësues nga Ministria e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë në Kosovë.

Bashkëpunimi Rajonal dhe Ndikimi
Vizita studimore synonte të vlerësonte se si praktikat e ekonomisë qarkulluese të Austrisë mund të transferoheshin në Ballkanin Perëndimor, duke inkurajuar pjesëmarrësit të përshtatin këto zgjidhje në kontekstet e tyre lokale. Diskutimet mbi sfidat, mundësitë dhe mësimet e nxjerra krijuan një atmosferë bashkëpunimi dhe identifikuan njohuri kryesore:

• Prokurimet publike të gjelbra si një shtytës për ndryshime sistematike.
• Roli i parandalimit të mbetjeve në reduktimin e ndikimeve mjedisore dhe përmirësimin e eficiencës së burimeve.
• Përshtatja rajonale e sistemeve të Përgjegjësisë së Zgjeruar të Prodhuesit.

Përfundim
Kjo vizitë studimore thekson synimin e EU4Green për të forcuar bashkëpunimin rajonal dhe për të mbështetur Ballkanin Perëndimor në kalimin drejt një ekonomie qarkulluese të qëndrueshme. Duke ofruar mundësi për mësim kolegial dhe transferim njohurish, projekti po ofron zgjidhje të përshtatura për rajonin, të cilat përputhen me Agjendën e Gjelbër për Ballkanin Perëndimor.