Projekat EU4Green nastavlja da podržava napredak u praćenju kvaliteta tla na Zapadnom Balkanu. Nedavne procjene ističu kako postignuti napredak, tako i izazove koji ostaju u efikasnom praćenju zdravlja tla u Albaniji, Bosni i Hercegovini, Kosovu*, Crnoj Gori, Sjevernoj Makedoniji i Srbiji.

Zdravlje tla predstavlja ključni element ekološke održivosti i poljoprivredne produktivnosti. Efikasno praćenje tla omogućava praćenje nivoa zagađenja i sprovođenje potrebnih mjera za zaštitu ovog vitalnog resursa. Na Zapadnom Balkanu, napori u praćenju tla, posebno na poljoprivrednim površinama, variraju u zavisnosti od nivoa infrastrukture i zakonske podrške.

Albanija je uspostavila mrežu od 26 lokacija za praćenje tla, ali ograničeni resursi su smanjili obim ovih aktivnosti. Uprkos izazovima, Albanija je ostvarila značajan napredak u identifikaciji nivoa zagađenja tla, postavljajući temelj za buduća unapređenja.

U Bosni i Hercegovini okvir za praćenje tla je podijeljen između Federacije Bosne i Hercegovine i Republike Srpske. Iako oba entiteta imaju programe praćenja tla, njihova efikasnost je ograničena zbog nedostatka koherentne legislative i stabilnog finansiranja.

Kosovo još uvijek nije uspostavilo sveobuhvatan sistem za praćenje tla. Ipak, nekoliko studija fokusiranih na industrijsko zagađenje pružilo je ključne podatke, otvarajući put za sistematičnije praćenje u budućnosti.

Crna Gora provodi godišnje praćenje tla s posebnim fokusom na opasne materije. U planu je proširenje aktivnosti praćenja, posebno u urbanim i industrijskim područjima, kako bi se osigurala sveobuhvatnija procjena zdravlja tla.

U Sjevernoj Makedoniji praćenje tla je u fazi razvoja, a novi zakoni i strategije trebali bi dodatno ojačati ove napore. Uključenost u EU inicijative za praćenje tla mogla bi značajno unaprijediti kapacitete zemlje.

Srbija je postavila čvrste zakonodavne temelje za praćenje tla i trenutno uspostavlja nacionalnu mrežu. Integracija i koordinacija podataka između više institucija su ključni prioriteti kako bi zemlja postigla potpunu implementaciju.

Regionalna saradnja se preporučuje kako bi se ojačale prakse praćenja kvaliteta tla na Zapadnom Balkanu. Značajna prilika leži u predstojećem LUCAS istraživanju tla, EU inicijativi osmišljenoj za standardizaciju prikupljanja podataka o tlu širom Evrope. Učešće u ovom istraživanju pružilo bi Zapadnom Balkanu vrijedne uvide u stanje tla i uskladilo njihove prakse praćenja sa EU standardima.

Projekat EU4Green ostaje posvećen podršci ovim naporima, osiguravajući da resursi tla na Zapadnom Balkanu budu održivo praćeni i upravljani, doprinoseći ekološkoj otpornosti i poljoprivrednoj produktivnosti regiona.

*Ova oznaka se koristi bez prejudiciranja stavova o statusu i u skladu je sa Rezolucijom 1244/1999 Savjeta bezbjednosti UN-a i Mišljenjem Međunarodnog suda pravde o Deklaraciji o nezavisnosti Kosova.